Term
| wat is het unieke kenmerk van levensfase 'de ouderdom - de dood' |
|
Definition
| deze fase duurst steeds langer |
|
|
Term
| waarmee heeft de leeftijdsdiscriminatie van ouderen temaken? |
|
Definition
| de vooroordelen over en discriminatie van ouderen ten opzichte van de jeugd |
|
|
Term
| waarom worden ouderen in aziatische landen vaak vereerd? |
|
Definition
| omdat ze er daar vanuit gaan dat ouderen veel wijsheid bezitten |
|
|
Term
| wat zijn de kenmerken van veroudering binnen het lichaam? |
|
Definition
- hersenen worden kleiner en lichter
- doorbloeding van de hersenen neemt af
- herenen gebruiken minder zuurstof en glucose
- ademhaling slechter
- spijsvertering produceert minder sappen
- spiervezels nemen af in omvang en hoeveelheid |
|
|
Term
| wat gebeurd er met het zich bij ouderen? |
|
Definition
- lens minder helder
- pupil krimpt
- voorwerpen in de verte minder duidelijk
- aanpassing v licht naar donker duurt langer |
|
|
Term
| welke oogziekten komen vaker voor bij ouderen? |
|
Definition
- cataract (troebele of donkere gebieden op ooglens)
- glaucoom (aandoening vd oogzenuw) |
|
|
Term
| wat gebeurd er met het gehoor bij ouderen? |
|
Definition
|
|
Term
| wat zijn de 2 visies die de veroudering van ons lichaam tijdens de ouderdom proberen te verklaren? |
|
Definition
- theorieen over genetische voorprogrammering van veroudering
- theorieen over slijtage |
|
|
Term
| theorieen over genetische voorprogrammering van veroudering |
|
Definition
| stellen dat de genetische code in ons DNA een ingebouwde tijdslimiet bevat waarna reproductie van lichaamscellen niet meer mogelijk wordt |
|
|
Term
|
Definition
| deze stellen dat de mechanische functies van het lichaam met ouder worden verslijten |
|
|
Term
| waar zien we het meeste achteruitgang op cognitief vlak? |
|
Definition
- waarnemen (zintuigen werken minder goed)
- taal
- probleemoplossen
- leren en geheugen |
|
|
Term
| wat voor onderzoek voerde Schaie uit naar de intelligentie bij ouderen? |
|
Definition
een longitudinaal onderzoeken
- meerdere groepen
- verschillende leeftijden
- verschillende momenten |
|
|
Term
| wat bleek er uit het onderzoek van Schaie naar intelligentie bij ouderen? |
|
Definition
- vermindering van vloeibare intelligentie
- stabiel/verbetering van gekristalliseerde intelligentie |
|
|
Term
| wat is vloeibare intelligentie? |
|
Definition
| vermogen om nieuwe problemen en situaties te hanteren |
|
|
Term
| wat is gekristalliseerde intelligentie? |
|
Definition
informatie
vaardigheden
strategieen
die we in de loop der tijden hebben verzameld |
|
|
Term
| hoe kunnen we het geheugen indelen? |
|
Definition
- episodisch geheugen
- niet episodisch geheugen |
|
|
Term
| wat is het episodisch geheugen? |
|
Definition
| het vermogen om info op te slaan en op te halen die gekoppeld is aan een bepaalde tijd en bepaalde plaats |
|
|
Term
| gaat het episodisch geheugen achteruit door veroudering? |
|
Definition
ja maar zeer langzaam
- retrospectief episodisch gaat meer achteruit dan prospectief episodisch geheugen |
|
|
Term
| wat is prospectief episodisch geheugen? |
|
Definition
| zich herinneren wat er in de toekomst op de agenda staat |
|
|
Term
| wat is retrospectief episodisch geheugen? |
|
Definition
| zich herinneren wat er in het verleden gebeurd is |
|
|
Term
| uit wat bestaat het niet episodisch geheugen? |
|
Definition
- procedureel geheugen
- semantisch geheugen
- korte termijn geheugen |
|
|
Term
| waarvoor dient het procedureel geheugen? |
|
Definition
| automatische processen zoals auto rijden, piano spelen, ... |
|
|
Term
| waarvoor dient het semantisch geheugen? |
|
Definition
| kennis over concepten en symbolen |
|
|
Term
| vertoont het niet episodisch geheugen ook achteruitgang bij veroudering? |
|
Definition
|
|
Term
| waar liggen de herinneringen uit het eigen leven opgeslagen? |
|
Definition
| in het autobiografisch geheugen |
|
|
Term
| wat zijn 'coping needs' ? |
|
Definition
| behoefte van ouderen om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden (computer, internet,..) |
|
|
Term
| wat zijn 'expressive needs' ? |
|
Definition
| behoefte om zich te ontwikkelen op gebied van creatieve uiting (tekenen, drama, schilderen,..) |
|
|
Term
| hoe kunnen we wijsheid omschrijven? |
|
Definition
een brede en diepgaande kennis die ontstaat op basis van ervaring
((deskundige kennis over de praktische aspecten van het leven)) |
|
|
Term
| vanuit welke 3 invalshoeken wordt wijsheid bestudeerd? |
|
Definition
- persoonlijkheidskenmerk (erikson - ego integriteit)
- superieure fase in de denkontwikkeling (piaget)
- individuele kwaliteit met betrekking tot het oplossen van levensvragen |
|
|
Term
| hoe noemt de fase van de ouderdom in de theorie van erikson? |
|
Definition
|
|
Term
| hoe wordt de fase van ???? door erikson gekenmerkt? |
|
Definition
| het proces van terugkijken op het eigen leven, het evalueren ervan en er vrede mee vinden |
|
|
Term
| hoe noemen we het centrale proces dat de ontwikkeling stuurt in de laatste levensfase volgens erikson? |
|
Definition
|
|
Term
| hoe wordt de ontwikkeling van de persoonlijkheid van ouderen gekenmerkt volgens Peck? |
|
Definition
- herdefinieren van het ik vs preoccupatie met de beroepsrol
- lichaamstranscendentie vs preoccupatie met het lichaam
- egotranscendentie vs preoccupatie met het ik |
|
|
Term
Peck: ontwikkelingstaken
x herdefinieren van het ik vs preoccupatie met de beroepsrol |
|
Definition
- minder nadruk op op zichzelf als werkende of professional
- meer nadruk op dingen die niet met het werk temaken hebben zoals familie |
|
|
Term
Peck: ontwikkelingstaken
x lichaamstranscendentie vs preoccupatie met het lichaam |
|
Definition
| leren verder kijken dan de lichamelijke veranderingen om obsessie met de lichamelijke achteruitgang te vermijden |
|
|
Term
Peck: ontwikkelingstaken
x egotranscendentie vs preoccupatie met het ik |
|
Definition
-leren leven met de gedachte dat het leven zal eindigen
- ik transcendentie ervaren
- obsessie vermijden van de vraag of hun leven wel zin heeft gehad |
|
|
Term
| wat is ego integriteit volgens Peck? |
|
Definition
| uitstijgen boven zichzelf door aan introspectie te doen en tot zelfinzicht te komen |
|
|
Term
| waar ligt het accent bij de theorieen van erikson en peck rond veroudering? |
|
Definition
| op de uitdagingen die ouderen moeten overwinnen |
|
|
Term
| wat onderzocht Neugarten rond veroudering? |
|
Definition
verschillende manieren waarop mensen met ouder worden omgaan
- hij kwam tot een aantal persoonlijkheidstypen |
|
|
Term
Neugarten: veroudering
x persoonlijkheidstypen |
|
Definition
- gedesintegreerde en ongeorganiseerde type
- passief-afhankelijke type
- afwerende type
- geintegreerde type |
|
|
Term
Neugarten: veroudering
x gedesintegreerde en ongeorganiseerde type |
|
Definition
- kan niet accepteren dat ze ouder worden
- ervaren wanhoop
- wonen meestal in verpleeghuis |
|
|
Term
Neugarten: veroudering
x passief-afhankelijke type |
|
Definition
- angstig, bang voor ziekte, toekomst en eigen onvermogen
- roepen soms onterecht hulp in van familie en verzorgers |
|
|
Term
Neugarten: veroudering
x afwerende type |
|
Definition
- proberen proces van veroudering tegen te gaan
- gedragen zich jonger dan ze zijn
- onrealistische verwachtingen die leiden tot teleurstelling |
|
|
Term
Neugarten: veroudering
x geintegreerde type |
|
Definition
- accepteren dat ze ouder worden
- behouden gevoel van eigenwaarde |
|
|
Term
|
Definition
| het proces van terugblikken op het eigen leven |
|
|
Term
| welke voordelen biedt 'life review' ? |
|
Definition
- beter begrijpen van eigen leven
- gevoel van verbondenheid met anderen
- rijke sociale interacties |
|
|
Term
| wat zijn de nadelen van 'life review' ? |
|
Definition
- kan teveel gericht zijn op foute dingen uit het leven
- schuldig voelen
- depressie
- boosheid |
|
|
Term
| waar hangt 'gelukkig ouder worden' van af? |
|
Definition
- persoonlijkheidsfactoren
- levensomstandigheden |
|
|
Term
de disengagement theorie
x beschrijving |
|
Definition
| stelt dat het terugtrekken van ouderen een wederzijds proces is en dat door normen en verwachtingen over ouder worden, de maatschappij deze mensen ook meer aan de kant zet |
|
|
Term
de disengagement theorie
x lichamelijk |
|
Definition
| oudere mensen hebben minder energie en doe het kalmer aan |
|
|
Term
de disengegement theorie
x psychologisch |
|
Definition
oudere mensen
- nemen afstand van anderen
- minder belangstelling voor de wereld
- denken meer na over zichzelf |
|
|
Term
de disengagement theorie
x sociaal |
|
Definition
| oudere mensen hebben minder interacties met anderen |
|
|
Term
de activity theorie
x beschrijving |
|
Definition
| stelt dat mensen gelukkig ouder worden wanneer ze de hobbys, activiteiten en sociale contacten uit de middelbare leeftijd blijven voortzetten en zich verzetten tegen elke vermindering van de hoeveelheid en activiteit van hun sociale interacties met anderen |
|
|
Term
de activity theorie
x kritieken |
|
Definition
| maakt geen onderscheid tussen de soort activiteiten, terwijl de soort wss belangrijker is dan de hoeveelheid en frequentie |
|
|
Term
de coninuity theorie
x beschrijving |
|
Definition
| stelt dat ouderen voor een maximaal gevoel van welzijn een door hen gewenst niveau van betrokkenheid met de maatschappij moeten zien vast te houden |
|
|
Term
| wat is selectieve optimalisering? |
|
Definition
| het proces waarbij mensen zich concentreren op specifieke vaardigheden als compensatie voor verlies op andere gebieden |
|
|
Term
| wat zijn de voordelen van selectieve optimalisering? |
|
Definition
| het biedt mensen een leven dat soms beperkter is maar laat hen eveneens toe hun leven te transformeren en aan te passen zodat ze effectief en gelukkig verder kunnen |
|
|
Term
| welke 3 stadia zijn er in het aanpassingsproces dat mensen moeten doorlopen bij weduwschap? |
|
Definition
- stadium 1: voorbereiding op dood van partner
- stadium 2: verdriet en rouwen = directe reactie op de dood van partner
- stadium 3: adaptatie = opnieuw leven op bouwen |
|
|
Term
| waarom blijven sommige ouderen werken? |
|
Definition
- intellectuele en sociale bevrediging
- financiele redenen |
|
|
Term
| wat zijn de redenen dat ouderen op pensioen gaan? |
|
Definition
- voldoende financiele basis
-leeftijd
- geslacht (vrouwen denken minder aan financiele rednene)
- verminderde arbeidstevredenheid
- verminderde gezondheid
- verkrijgen van bonus of extra pensioen
- familieomstandigheden
- partnerrelatie |
|
|
Term
| uit welke stadia bestaat het proces van stoppen met werken? |
|
Definition
- wittebroodsweken: nieuwe activiteiten (reizen etc)
- teleurstelling: pensioen is niet wat ze verwacht hadden
- herorientatie: mogelijkheden op een rijtje zetten, nieuwe activiteiten zoeken
- pensioenroutine: tevreden met nieuwe levensfase, greep op realiteit
- afronding: slechte gezondheid, afhankelijk worden van anderen |
|
|
Term
| hoe beschrijven we disengagement? |
|
Definition
| een geleidelijk proces van aanpassing aan ouderdom en eindigheid |
|
|
Term
Kubler-Ross: stervenproces
x stadia |
|
Definition
- ontkenning
- woede, boosheid
- onderhandelen
- depressie
- acceptatie |
|
|
Term
Kubler-Ross: stervenproces
x ontkenning |
|
Definition
terminaal zieke mensen
- protest en ongeloof als reactie
- verzet tegen idee van sterven
- ontkenning = coping strategie |
|
|
Term
Kubler-Ross: stervenproces
x woede, boosheid |
|
Definition
| boos op iedereen omdat ze gaan sterven |
|
|
Term
Kubler-Ross: stervenproces
x onderhandelen |
|
Definition
besef dat dood onvermijdelijk nadert en poging om dit uit te stellen
- als dit niet lukt komen ze in de fase van depressie |
|
|
Term
Kubler-Ross: stervenproces
x depressie |
|
Definition
| besef dat onderhandelen niet meer lukt en intens gevoel van verlies en machteloosheid |
|
|
Term
Kubler-Ross: stervenproces
x acceptatie |
|
Definition
| vrede gesloten met zichzelf en afscheid nemen van mensen die ze liefhebben |
|
|
Term
Kubler-Ross: stervenproces
x kritieken |
|
Definition
- gaat enkel over mensen die weten dat ze sterven
- sommige mensen komen meerdere keren in dezelfde fase terecht
- veel andere factoren die reactie van mensen beinvloeden |
|
|
Term
| welke fasen doorloopt men bij het verlies van een geliefde? |
|
Definition
- intens verdriet
- dood onder ogen zien
- aanpassingstadium
- ontworstelen aan rouwproces en nieuw leven beginnen |
|
|
