Term
| Wat zijn de belangrijkste einddoelen van het HBSC-onderzoek die uit het rapport naar voren komen? |
|
Definition
De belangrijkste einddoelen van het HBSC-onderzoek zijn:
- nieuw inzicht verwerven in de gezondheid en het welbevinden van adolescenten
- het begrijpen van de sociale determinanten voor een goede gezondheid
- het informeren van beleid en praktijk om het leven van adolescenten te bevorderen.
De belangrijkste focus van het HBSC-onderzoek is dus het begrijpen van de gezondheid van de adolescent in zijn of haar sociale context: thuis, op school en met familie en vrienden. Dit onderzoek is geïnteresseerd in hoe deze factoren, individueel en collectief, invloed uitoefenen op de gezondheid van jongeren in hun overgang naar volwassenheid. |
|
|
Term
| Waarom is het belangrijk om juist in deze leeftijdscategorie na te gaan welke factoren gezondheid kunnen beïnvloeden? |
|
Definition
Onderzoek onder deze populatie is belangrijk omdat adolescenten tussen 11 en 15 jaar met veel druk en uitdagingen te maken krijgen, waaronder academische verwachtingen, veranderingen in de sociale relaties met familie en leeftijdgenoten, en de fysieke en emotionele veranderingen die geassocieerd zijn met het volwassen worden. In deze periode ontwikkelen adolescenten een sterk gevoel van autonomie waarin het onafhankelijk maken van keuzes over hun gezondheid en gezondheidsgedrag op de voorgrond staan.
Gedrag tijdens deze periode kan persisteren tot en tijdens de volwassenheid. De mentale gezondheid, de ontwikkeling van eventuele gezondheidsklachten, alcohol- en tabaksgebruik, en fysieke activiteit en dieet kunnen daarbij beïnvloed worden. De gegevens uit dit rapport laten de veranderingen in de gezondheid van adolescenten zien als ze van de kindertijd de overgang maken naar de volwassenheid. Deze gegevens kunnen dus gebruikt worden om de gezondheid van adolescenten te monitoren en de effectiviteit van gezondheidsinterventies te bepalen. |
|
|
Term
| In het HBSC rapport 2017/2018 (pag. 4-5) wordt uitgegaan van verschillende dimensies, zoals leeftijd, geslacht en sociaaleconomische status. Waarom wordt dit gedaan? |
|
Definition
| Leeftijdsverschillen, geslachtsverschillen en verschillen in sociaaleconomische status kunnen een belangrijke rol spelen in de gezondheidsuitkomsten van jongeren. Deze dimensies moeten onderzocht worden om duidelijke verklaringen te kunnen geven waarom er verschillen zijn in gezondheid onder jongeren. Dit is belangrijk voor beleid, omdat onderzoek suggereert dat verschillende segmenten van de bevolking anders reageren op identieke publieke gezondheidsinterventies. Onderzoek kan een belangrijke rol spelen in het begrip van de individuele invloeden van elke dimensies op gezondheidsverschillen en hoe ze met elkaar samenhangen. |
|
|
Term
| Beschrijf kort het belang van bovenstaande dimensies voor onderzoek naar gezondheid(sgedrag) van adolescenten. |
|
Definition
Leeftijdsverschillen
Gezondheidskeuzes van jongeren veranderen tijdens de adolescentie. Het is belangrijk om vroeg met gezondheidsinterventies te beginnen, zodat de effecten doorwerken in de volwassenheid.
Geslachtsverschillen
Jongens vertonen meer externaliserende of expressieve vormen van gezondheidsgedrag, zoals drinken of vechten, terwijl meisjes de neiging hebben om op een emotionelere en internaliserende manier om te gaan met gezondheidskwesties.
Sociaaleconomische verschillen
Welvaart van het gezin blijkt een belangrijke voorspeller te zijn voor de gezondheid van jongeren. Gebrek aan financiële middelen kan gezinnen beperken om gezondheidsgedrag uit te voeren. Ze hebben minder toegang tot gezondheidsbronnen en worden eerder blootgesteld aan psychosociale stress. |
|
|
Term
| Waarom is het waardevol dat het HBSC-onderzoek ook in andere Europese landen wordt uitgevoerd? |
|
Definition
| Doordat het onderzoek in tientallen landen wordt uitgevoerd, kunnen we de gezondheid van Nederlandse jongeren vergelijken met die van andere Europese jongeren. Zo weten we bijvoorbeeld dat de Nederlandse jeugd bij de gelukkigste hoort van heel Europa. Ook wordt op deze manier een bijzonder grote data set verzameld om internationale ontwikkelingen bij deze doelgroep te kunnen volgen. |
|
|
Term
Steun van de ouders en sterke familiebanden zijn geassocieerd met emotioneel welbevinden van adolescenten en verminderd gezondheidsrisicogedrag.
Welke conclusies kunnen we trekken uit de grafieken op pagina 3 van het Factsheet Universiteit van Utrecht HBSC-onderzoek 2017 over de communicatie met de ouders in 2017? |
|
Definition
Nederlandse jongeren behoren tot de jongeren die het meest positief zijn over het contact met hun vader. Het percentage van de Nederlandse vijftienjarigen dat aangeeft makkelijk met zijn/haar vader te kunnen praten wanneer hij/zij ergens mee zit is zelfs in geen enkel ander land zo hoog.
Ook over het contact met hun moeder zijn Nederlandse jongeren zeer positief: Nederlandse jongeren scoren op alle metingen daarvan hoger dan het internationale gemiddelde.
Over het algemeen vinden adolescenten het iets makkelijker om te communiceren met hun moeder dan met hun vader (dit geldt zowel voor internationale als voor Nederlandse jongeren). De communicatie met vader en moeder wordt minder naarmate jongeren ouder worden (zowel internationaal als landelijk). |
|
|
Term
In het HBSC-rapport 2017/2018 worden op pagina 20-21 verschillende gezondheidsuitkomsten beschreven, waaronder: de eigen waardering van gezondheid, tevredenheid met het leven, en het hebben van meerdere gezondheidsklachten.
Waarom zijn dit belangrijke uitkomstmaten om te onderzoeken? |
|
Definition
| Deze uitkomstmaten zijn belangrijke indicatoren voor algemene gezondheid en subjectief welbevinden. |
|
|
Term
In het HBSC-rapport 2017/2018 worden op pagina 20-21 verschillende gezondheidsuitkomsten beschreven, waaronder: de eigen waardering van gezondheid, tevredenheid met het leven, en het hebben van meerdere gezondheidsklachten.
Wat zijn de hoofdbevindingen met betrekking tot de mentale gezondheid die hieruit naar voren komen? |
|
Definition
Jongens waarderen hun eigen gezondheid hoger dan meisjes en jongere adolescenten waarderen hun eigen gezondheid hoger dan oudere adolescenten.
De meeste adolescenten zijn tevreden met hun leven. De gemiddelde tevredenheid met het leven daalt wel met de toename van de leeftijd; deze afname is het sterkst bij meisjes.
Daarnaast blijkt dat adolescenten die uit een minder welvarend gezin komen, hun gezondheid vaker slechter waarderen en een lagere tevredenheid met het leven laten zien.
Er is een kleine groei in het hebben van gezondheidsklachten, waargenomen voor alle adolescenten tussen 2014 en 2018. De meeste gezondheidsklachten zijn geassocieerd met psychische gezondheid. Een op de vier adolescenten rapporteert gevoelens van nervositeit (25 procent), prikkelbaarheid (25 procent), of moeilijkheden om in slaap te komen (24 procent). |
|
|
Term
Bekijk de grafieken op pagina 8 van Factsheet Universiteit van Utrecht HBSC-onderzoek 2017.
Kun je hier ontwikkelingen uit afleiden, waaruit blijkt dat Nederlandse jongeren anders scoren dan de internationale trend? |
|
Definition
| Ja, jongeren rapporteren in Nederland in 2017 aanzienlijk minder psychosomatische klachten (zoals hoofdpijn en zich ongelukkig voelen) dan het internationale gemiddelde. De internationale (Europese) trend is dat deze klachten licht stijgen, maar bij Nederlandse jongeren dalen psychosomatische klachten juist licht. |
|
|
Term
Sociale media spelen een belangrijke rol in het leven van jongeren. Bijna alle jongeren hebben dagelijks contact met hun vrienden via sociale media op hun smartphones (Van Dorsselaer et al., 2016).
Wat zijn de belangrijkste bevindingen die op pagina 18-19 in het HBSC-rapport 2017/2018 worden genoemd over online communicatie? |
|
Definition
Uit het onderzoek blijkt dat:
35 procent van de adolescenten gebruikt elektronische media vrijwel constant gedurende de dag om met anderen te communiceren (intensief gebruik).
10 procent rapporteert intensief online communicatie met personen die zij via het internet hebben leren kennen.
7 procent van de adolescenten rapporteert problematisch sociale-mediagebruik.
Jongens hebben een grotere voorkeur voor online communiceren dan mei |
|
|
Term
| Hoe scoren Nederlandse jongeren, wat betreft intensief en problematisch sociale-mediagebruik, ten opzichte van het internationale gemiddelde? Gebruik voor het beantwoorden van deze vraag het Factsheet Universiteit van Utrecht HBSC-onderzoek 2017. |
|
Definition
Vergeleken met internationale leeftijdgenoten scoren Nederlandse jongeren wat betreft intensief gebruik van sociale media onder het Europese gemiddelde: 15 procent van de Nederlandse elfjarigen, 29 procent van de dertienjarigen en 37 procent van de vijftienjarigen geeft aan de hele dag contact met anderen te hebben via sociale media. Het gemiddelde van alle landen is 27 procent voor de elfjarigen, 36 procent voor de dertienjarigen en 41 procent voor de vijftienjarigen. Nederland behoort hiermee tot de 10 landen waarin jongeren het minst vaak intensief gebruik maken van sociale media.
2 procent van de Nederlandse elfjarigen en 4 procent van de dertien- en vijftienjarigen rapporteert problematisch sociale-mediagebruik. Hiermee scoren ze ook onder het Europese gemiddelde. |
|
|
Term
| In hoeverre is het wel/niet problematisch om veen tijd te besteden aan het gebruik van social media? |
|
Definition
| Wanneer jongeren veel tijd besteden aan sociale media, dan hoeft dit nog niet riskant te zijn. Er is pas sprake van problematisch sociale mediagebruik wanneer men het eigen gebruik niet meer goed onder controle heeft en het bovendien negatieve gevolgen heeft voor het algemene functioneren, zoals verminderde interesse in andere bezigheden (bijvoorbeeld hobby’s en sport). Onderzoek suggereert dat problematisch sociale-mediagebruik tot een afname in de tevredenheid over het eigen leven kan leiden (Van den Eijnden, Koning, Doorwaard, Van Gurp, & Ter Bogt, 2018; Wang, Gaskin, Rost & Gentile, 2018). Daarnaast zijn er ook aanwijzingen dat intensief sociale-mediagebruik schoolcijfers negatief kan beïnvloeden (Van den Eijnden et al., 2018) en passief gebruik van sociale media negatief samenhangt met welbevinden. Wanneer het gebruik niet problematisch is, kunnen sociale media echter ook positief bijdragen aan de ontwikkeling van jongeren, mede doordat gevoelens en gedachten gemakkelijker via sociale media geuit worden. Uit verschillende studies blijkt bijvoorbeeld dat het gebruik van sociale media sociale vaardigheden en zelfvertrouwen op een positieve manier kunnen beïnvloeden (o.a. Valkenburg, Peter & Schouten, 2006) en actief gebruik positief samenhangt met welbevinden (Lee, Lee, & Kwon, 2011). |
|
|
Term
Het HBSC-onderzoek levert een internationale bijdrage aan het inzicht in de gezondheid en het gezondheidsgedrag van jongeren (adolescenten). Resultaten uit dit onderzoek laten bepaalde gebieden zien in het leven van adolescenten waarop actie ondernomen moet worden. Daarnaast worden risico- en beschermende factoren geïdentificeerd die gebruikt kunnen worden om bepaalde interventies te ontwikkelen.
Noem enkele invalshoeken voor mogelijke interventies, die uit de resultaten van het onderzoek naar voren komen. |
|
Definition
| Adolescenten gebruiken veel social media om in contact te komen met leeftijdgenoten of om informatie te vergaren. Interventieprogramma’s zouden gebruik kunnen maken van nieuwe technologieën om gezondheidsstimulerende berichten/boodschappen te versturen. Daarnaast moeten interventieprogramma’s vroeg ingezet worden (einde van de kindertijd/begin van de adolescentie), waarbij er onder andere onderscheid dient te worden gemaakt tussen jongens en meisjes wat betreft de onderwerpen. Relaties zijn erg belangrijk tijdens de adolescentie, waarbij ouders en leeftijdgenoten een belangrijke beschermende rol spelen in het leven van adolescenten. Beleid moet worden opgemaakt om steunende sociale relaties op te bouwen en te behouden, door bijvoorbeeld gelegenheden te creëren waar adolescenten in contact kunnen komen met andere leeftijdgenoten. |
|
|
